Demodex
Demodex mijten (DEMODICOSE) worden beschouwd als min of meer normale bewoners van de gezonde huid, die in zeer kleine aantallen aanwezig zijn in de talgklieren en de haarfollikels. Demodex mijten zijn gastheer specifiek: m.a.w. de Demodex mijt van de hond komt niet voor bij andere diersoorten.
Bij het ontstaan speelt de erfelijke aanleg mede een rol. Met name Shar Pei´s en Doberman Pinchers zijn gepredisponeerd voor de aandoening. (ook bij de Bordeaux Dog komt dit in voor) In het algemeen komt de aandoening vaker voor bij gladharige honden. Lijders en dieren die lijders hebben voortgebracht zouden moeten worden uitgesloten voor de fokkerij.
Er bestaat geen geslachtspredispositie; de aandoening kan voorkomen op elke leeftijd, maar in het merendeel der gevallen treden eerste verschijnselen op benende de leeftijd van 1 1/2 jaar.
Gesteld wordt, dat contactbesmetting tussen het moederdier en de pups met name optreedt gedurende de eerste drie dagen postparum. Alhoewel contactbesmetting hierna als zeer ongebruikelijk moet worden beschouwd, komt het incidenteel wel voor (zelfs tussen volwassen dieren).
Klinische Aspecten
Bij de gelokaliseerde vorm treden goed omschreven kale plekken op met roodheid en soms schilfering. De veranderingen aan de huid worden voor al gezien aan de kop, rond de
snuit en aan de poten. Er is meestal geen jeuk. Bij de gegeneraliseerde vorm worden de huidveranderingen gezien over een groot del van het lichaam en hebben ze vaak het aspect van een chronische dermatitis met huidverdikking, korstvorming, schilfering en pigmentatie. Bij de gegeneraliseerde vorm treedt jeuk vaak op de voorgrond. Naast de voornoemde veranderingen, zien we frequent een zogenaamde diepe pyodermie (bacteriële infectie).
Diagnostiek
Een definitieve bevestiging over het bestaan van demodicose wordt verkregen via microscopisch onderzoek van diepe huidafkrabsels.
Behandeling en Prognose
In het merendeel der gevallen zal bij de hond bij de gelokaliseerde vorm een spontaan herstel optreden op de leeftijd van 9 maanden tot 1 jaar. Een goede klinische follow-up is gewenst. Dit laat onverlet dat ook de gelokaliseerde vorm behandeling behoeft. De prognose voor de gegeneraliseerde vorm, is matig en mede afhankelijk van de leeftijd waarop de eerste verschijnselen zijn waargenomen, de uitgebreidheid van de dermatitis, het optreden van een pyodermie, de aanwezigheid van een zeer floride mijten populatie (veel mijten, veel jonge stadia, veel eieren en een hoge levend/dood mijten ratio) en de intensiteit waarmee de behandeling wordt uitgevoerd. Onder optimale omstandigheden zal circa 75% van de dieren genezen zijn.
Bij gegeneraliseerde demodicose moet de gehele hond worden geschoren en moet de hond, ter bestrijding van de seborroe (afwijkende talgproduktie), 1x per week gewassen worden met een anti-seborroe shampoo b.v. 2 1/2% benzolperoxide of providone-jodium bevattende. De pyodermie moet worden bestreden met antibiotica gedurende minstens 4 weken.
Het enige officieel toegelaten middel dat momenteel bij de hond kan worden aangewend is amitraz (Ectodex), een monomanie oxidase remmer dat volgens de bijsluiter in een gebruiksconcentratie van 0.05% gedurende minimaal 3 weken eenmaal per 5 dagen krachtig dient te worden ingewreven, zodat per keer de hele hond behandeld wordt. Door middel van microscopisch onderzoek van meerdere diepe huidafkrabsels wordt het effect van de behandeling gecontroleerd. Na het laatste negatieve afkrabsel wordt nog 2 weken door behandeld. Chihauhua´s honden met een hypoerthermie, drachtige of lacterende teven en pups jonger dan 3 maanden dienen niet met Ectodex te worden behandeld. Als bijwerking wordt soms een lichte sedatie van voorbijgaande aarde gemeld, en erytheem gepaard gaande met jeuk. Bij het gebruik dienen de volgende voorzorgsmaatregelen in acht genomen te worden: Waterdichte handschoenen dragen, en contact met de huid en ogen voorkomen. Behandelen in een goed geventileerde ruimte en niet roken, drinken of eten tijdens de behandeling. Voorkom huidcontact met de hond totdat deze droog is en houd de stof buiten het bereik van kinderen. Ter vermijding van irritatie van de oogslijmvliezen kan voorafgaand aan de behandeling vitamine A zalf op de ogen worden aangebracht. Ivermectine in injectievorm (Ivomec) is niet werkzaam bij demodicose.
bron: Dr. T.Willemse, specialist dermatologie, Universiteit Utrecht. FOKKERS CONGRES 1995